Antalya’nın Kalekapısı semtinde bulunan Yivli Minare, Antalya’da yapılan ilk İslâmi yapılardan ve kentin gerçek simgelerinden biri. Öyle ki minareyi Antalyaspor‘un armasında da görmek mümkün.
Yivli Minare, Antalya’nın ilk Türk fatihi ve ilk Türk donanmasını kuran kişi olan Gıyaseddin Keyhüsrev‘in oğlu ve 3. Selçuklu hükümdarı olan Alaeddin Keykubat tarafından 13. yy.‘da yaptırılmış. Bir zamanlar çinilerle kaplı olan minare 38 metre uzunluğunda.
Neden Yivli Minare deniliyor?
Yivli Minare adını üzerinde bulunan yivlerden alıyor. Yiv; bir sütun gövdesinin veya bir vazo karnının çevresine eşit aralıklarla paralel veya sarmal olarak uzunlamasına açılan oyuk anlamına geliyor. Minarede toplamda 8 yiv bulunmakta.
Yivli Minare Camii
Yivli Minare’nin hemen batısında Yivli Minare Camii yer alıyor. Yani dışarıdan bakıldığında cami ve minare birbirinden tamamen bağımsız iki yapı halinde. Cami, önceden Bizans Kilisesi olarak kullanılıyormuş. Yukarıda da bahsettiğim gibi Alaeddin Keykubat yanına Yivli Minare’yi yaptırınca kilise camiye dönüştürülmüş. Yaptırılan ilk cami nedendir bilinmez yerle bir olmuş. Bugün ziyaret edilen cami ise 1372 yılında yaptırılanmış.
Anadolu çok kubbeli cami türünün en eski örneği olan Yivli Minare Camii fazla büyük olmasa da güzelliğini sadeliğinden alıyor diyebilirim.
Cami içinde neden iki saat vardı anlayamadım doğrusu. Simetrik olsun diye diyeceğim ama o da saçma olacak. Zamanında şöyle bir diyalog geçmiş olabilir mi acaba?: “Hocam saati kapının sağına astık ama elimizde bir saat daha var onu ne yapalım?”, “Onu da simetrik olarak diğer yanına asın.”
Soldaki fotoğrafta asırlık bir ağaç görüyorsunuz. Her yerde göremezsiniz kıymetini bilin. Ağacın fotoğrafta küçük durduğuna bakmayın aslında bayağı büyük. Ortadaki fotoğraf Yivli Minare Camii‘nin girişi. Yan tarafta da bir kapısı daha vardı ama o kapalıydı (iki yanında saat olan kapıdan bahsediyorum). Sağdaki fotoğraf ise medreselerden birinin kapısı.
Yivli Minare Külliyesi
Aslında bu alandaki yapılar bir külliyeyi meydana getiriyor. Yivli Minare Külliyesi içinde Yivli Minare, Yivli Minare Camii, Gıyaseddin Keyhüsrev Medresesi, Selçuklu Medresesi, Mevlevihane, Zincirkıran Türbesi ve Nigar Hatun Türbesi bulunuyor. Yivli Minare Camii hariç diğer bölümleri detaylı gezmediğim için onlar hakkındaki bilgileri tekrar gezdiğimde yazmayı düşünüyorum.
Antalyaspor Amblemi
Yivli Minare Antalya’nın gerçek simgelerinden biri demiştim. Kentliler yapıyı o kadar sahiplenmişler ki takımlarının amblemine bile koymuşlar.
Amblemin orta yerinde minare tüm heybetiyle yer alırken, minarenin üzerindeki üç bant Antalyaspor’u oluşturan İlk Işıkspor, Ferrokromspor ve Yenikapı Suspor takımlarını temsil etmekteymiş.
Yivli Minare’den Antalya’da gün batımı.
Yivli Minare Nerede?