Şişli‘deki Atatürk Müzesi ya da bilinen adıyla Atatürk Evi‘nin yıllarca önünden geçtim; içini de hep merak ederdim. Her gezmek istediğimde nedense o büyük kapısı kapalı olurdu, ben de her seferinde başka bir gün mutlaka gelirim diyerek kendimi avuturdum.
Öncelikle şunu söyleyeyim Atatürk Müzesi‘nin dış cephesinin rengi kendimi bildim bileli pembeydi. Ama kısa zaman önce biten restorasyon sonrası binanın renginin pembeden sarıya dönüştürüldüğünü gördüm. Mantıklı bir açıklaması vardır sanırım.
1908’de inşa edilen ve Atatürk’ün kiralaması sonrası Atatürk Evi olarak anılan bina, 1942 yılında Atatürk İnkılâp Müzesi‘ne dönüştürülmüş. İçeri girmeden önce kafanızı kaldırıp kapının üzerindeki yazıya dikkat edin derim. Zira büyük harflerle “Atatürk vatanın kurtuluşunu 1919 senesinde bu evde hazırladı” yazıyor. İçeri girdikten sonra ise tam sağınızda Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi yer almakta.
Atatürk bu evde Aralık 1918 ile Mayıs 1919 arası kalmış. Daha sonra zaten 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı biliyorsunuz. İstanbul işgal altındayken arkadaşlarıyla sık sık toplandığı bu evin en üst katına annesi Zübeyde Hanım ve kardeşi Makbule, orta kata kendisi, en alt kata ise yaveri yerleşmiş.
Girer girmez karşınıza çıkan müze görevlilerinin yönlendirmesiyle önce iki kat yukarı çıkıp daha sonra geze geze aşağı iniyorsunuz.
Giriş Kat:
- Toplantı-Tören Salonu
- Kütüphane
1.Kat: İstanbul’un İşgali ve 1. Dünya Savaşı
- Atatürk’ün Kişisel Odası
- Yaver Cevat Abbas Gürer Bölümü
- 1919 İstanbul’u ve Atatürk’ün Kurtuluşu Planlaması
2.Kat: Cumhuriyet’in İlanı
- Kurtuluş Savaşı Dönemi
- Ressam Victorio Pisani Bölümü
- Ebediyete Yolculuk Odası
- Cumhuriyet Sonrası ve İstanbul
Giriş katta karşınıza önce toplantı ve tören salonu çıkıyor, sağda, merdivenlerin yanında ise Atatürk’le ilgili birçok kaynak kitaba ulaşabileceğiniz bir kütüphane bulunuyor.
1. Kat: İstanbul’un İşgali ve 1. Dünya Savaşı
İlk kata geldiğinizde tam karşınıza 1. Dünya Savaşı’nda kullanılmış Rus yapımı silah çıkıyor. Hemen altındaki camekan bölümde ise 1. Dünya Savaşı’nda kullanılan Çanakkale Cephesi, Osmanlı Ordusu konulu propaganda kartpostalları yer alıyor.
Sağa dönerseniz eğer “Atatürk’ün Kişisel Odası”nı göreceksiniz. Bana göre müzede en çok ilginizi çeken bölümlerden biri de burası olacak.
Bu odada Atatürk’ün kullandığı diş fırçası, kutusu, kahve fincanı gibi eşyaların yanı sıra saçı, altın kaplama dişi gibi ilk defa gördüğüm şeyler de bulunmakta.
Atatürk’ün Kişisel Odası’nın tam yanında “Yaver Cevat Abbas Gürer Bölümü” bulunuyor. Cevat Abbas Gürer, İstanbul işgal yıllarındayken Atatürk’ün yanı başında olan ve Atatürk’ün “Geldikleri gibi giderler!” sözünü söylediği, tarih sahnesindeki önemli bir kişilik.
Yine Atatürk Müzesi’ne dönüştürülen bu evde 6 ay boyunca Atatürk’e refakat etmiş. Müzede Gürer’in kılıcı, eski fotoğraflar ve belgeler olmak üzere birçok eşya bulunmakta.
“1919 İstanbul’u ve Atatürk’ün Kurtuluş Planlaması” bölümü de yine müzenin ilgi çekici bölümleri arasında. Zira burada Atatürk’ün fazlasıyla başarılı bulduğum bir heykeli bulunuyor. Oturur vaziyetteki heykelde Atatürk vatanın kurtuluşunu planlaması canlandırılmak istenmiş. Masanın üzerinde mürekkep kalemi, kağıt keseceği, istiridye kabuğu mühürler, harita gibi eşyalar da yine sergilenenler arasında.
İpek mendil, çoraplar, gömlek yakası, papyon, sigara tabakası gibi Atatürk’ün kişisel eşyaları insanı geçmişe götürmeye yetiyor. Duvarlarda ise haritalar ve fotoğraflar bulunmakta.
2. Kat: Cumhuriyet’in İlanı
2. kata çıktığınızda tam karşıda Atatürk’ün tablosu, yanında ise 1933 yılında Paris’te Mustafa Kemal Atatürk’e dikilen ve Avukat Abdülkadir Özgen’e hediye edilen frak bulunuyor.
Ortadaki masalarda büyük nutkun 1927 Ankara baskısı, Atatürk’ün not defteri gibi eşyalar sergilenmekte. Sağdaki oda ise “Kurtuluş Savaşı Dönemi” olarak düzenlenmiş.
Bu bölümde, Kurtuluş Savaşı propaganda kartpostalları, Ruhi Arel’in “Türk ordusunun İstanbul’a girişi” adlı tablosu, Atatürk’ün termos ve muhafazası, kalpağı ve tabancası gibi eşyalar bulunmakta.
Yanındaki “Ressam Victorio Pisani Bölümü”nde ise Pisani’nin resimleri sergilenmekte.
Tam karşıda, solda “Ebediyete Yolculuk Odası” bulunuyor. Atatürk’ün cenaze albümü, Selanik’te doğduğu evden getirilen toprak (18 Mayıs 1955), Anıtkabir’den getirilen toprak (9 Aralık 1964), Atatürk’ün yaşamı ve devrimleri konulu posta idaresi ile yabancı devletler tarafından basılmış pullar sergilenenler arasında.
“Cumhuriyet Sonrası ve İstanbul Bölümü” ise son gezilen bölüm.
Sırma işlemeli peşkir, işlemeli ipek mendil, K.A. armalı sigara kutusu, bornoz, takım elbisesi, kemalet etiketli gömlek, Kolaniyel yazlık şapkası sergilenen kişisel eşyalardan sadece bazıları. Bunun yanında yabancı devlet başkanları ziyaretleri, 1927 İstanbul’a gelişi ve karşılama fotoğrafları da yine ilk kez gördüklerim arasındaydı.
Atatürk Müzesi Ziyaret Bilgileri
Atatürk Müzesi giriş ücreti yok, ücretsiz gezebilirsiniz.
Atatürk Müzesi Ziyaret Saatleri
Âtatürk Müzesi, Pazartesi hariç haftanın her günü 09:00-16:00 saatleri arasında ziyarete açık.
Atatürk Müzesi Nerede?
Şişli’de bulunan Atatürk Müzesi’ne en kolay ulaşım yolu metro. Osmanbey durağında inip Mecidiyeköy yönüne doğru yürüdüğünüzde kısa süre içinde müzeye ulaşmanız mümkün.
Adres: Halaskargazi cd. No:250 Osmanbey
Diğer maddeler için bkz.→ İstanbul’da Ölmeden Önce Yapılacaklar Listesi
